مهدی منتظرقائم: چرا واژه‌گزینی‌های مطلوب در ارتباطات نداریم؟

مهدی منتظرقائم ـ عضو هیأت علمی گروه ارتباطات دانشگاه تهران ـ در نشست نقد و بررسی کتاب «مخاطب شناسی» (ترجمه خود وی) که روز گذشته برگزار شد، موضوعاتی را درباره وضعیت رسانه‌ها و مشکلات انتشار کتاب‌هایی با موضوع ارتباطات بیان کرد که در زیر به اختصار آمده است:

ـ چرا کتاب‌های خوب ترجمه نمی‌شوند و از سوی دیگر برخی کتاب‌ها چندباره ترجمه می‌شوند؟

ـ چرا انجمنی برای حمایت از ترجمه راه‌اندازی نمی‌شود؟

ـ چرا واژه‌گزینی‌های مطلوب در ارتباطات نداریم؟

ـ ۱۵ سال برای تألیف کتابی زمان گذاشتم و در نهایت انتشارات برای آن ۳ میلیون تومان حق الزحمه در نظر گرفته که پس از یک سال هنوز به من پرداخت نشده است.

ـ از کتاب «مخاطب شناسی» که بنده ترجمه کردم، دو کتاب بهتری را دیدم که در سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۴ تألیف شده و فهرست مفصلی هم دارند، لکن در فضای اجتماعی خبری از آن‌ها نیست؛ باید آن‌ها دعوت شوند و ازشان پرسش شود که چرا آن کتاب را تألیف کردند.

ـ ما باید بنیاد ملی حمایت از تألیف داشته باشیم.

ـ شورای عالی انقلاب فرهنگی و انتشارات سمت دقیقاً دارند چه کاری می‌کنند که حمایت از تألیف صورت نمی‌گیرد؟

ـ چرا بودجه را به تحقیقات تکراری یا بی‌فایده اختصاص می‌دهیم ولی برای تألیف که می‌رسد برای آن هزینه‌ را به صورت صفحه‌ای و کلمه‌ای حساب می‌کنیم.

ـ باید بپذیریم که امروزه، ما اساتید دانشگاه به خاطر دغدغه‌هایمان فرصت تألیف نداریم و دانشجویان ارشد و دکتری بار تألیف را بر دوش می‌کشند و در کنار اسم خود، نام استادی را نیز می‌گذارند.

ـ علم را به صورت واقعی بپذیریم … علم شاید با کراوات بیاید، از ظاهر نباید هراس داشته باشیم؛ شاید حتی باید علم را از جوانی که دانش متفاوتی دارد بهره‌مند شد.

ـ مطبوعات ما امروزه از افراد با تجربه گرفته شده و از سوی دیگر مرجعیت نیز ندارد.

ـ من روی نظام جشنواره‌ها کار کردم، وضعیت کنونی آن فاجعه است.

ـ حجم کنونی کتاب‌هایی که در حال مشاهده آن هستیم، به جز آمار برای مدیران و بعضاً ویترین برای برخی کتابخانه‌ها، حاصل دیگری ندارد.

ـ کتاب «مخاطب شناسی» بنده را باید ۱۴۰ هزار تومان خریداری کنند … آیا استادی جرأت معرفی کتاب با این مبلغ را دارد؟ سالی یک بار هم که بُن کتاب توزیع می‌شود، به دست دانشجوی واقعی نمی‌رسد.

ـ ما برای انجام پروژه، دستیار انتخاب می‌کنیم، او عاشق می‌شود، حمایتش می‌کنیم، وام می‌خواهد، کمکش می‌کنیم، انتهایش هم می‌گوید می‌خواهد درسش را ادامه دهد و می‌رود خارج و باز نمی‌گردد.

ـ آقای مک کوئیل که مدام کتاب نظریه‌اش را با ویراست جدید منتشر می‌کند، سه کارمند داشت و کلی دانشجو به او کمک می‌کردند؛ من دست تنها نمی‌توانم کار بزرگ انجام دهم، باید برای ما دستیارانی در نظر گرفته شود تا کار سهل‌تر و جامع‌تر انجام شود.

ـ هم‌اکنون دفتر مطالعات بودجه ندارد، کتاب من را ۳۰۰ نسخه چاپ کرده‌اند که آن‌هم ۱۴۰ هزار تومان قیمت دارد.

نقد کتاب «مخاطب شناسی» ترجمه مهدی منتظرقائم با حضور افسانه مظفری، مدیر گروه ارتباطات دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات تهران در خانه کتاب و ادبیات به همت مرکز مطالعات رسانه در مقام ناشر برگزار شد. در این نشست مظفری بخش‌های مختلف کتاب با موضوع  مخاطب شناسی را به نقد و بررسی گذاشت و اهمیت این کتاب برای دانشجویان و علاقمندان به حوزه ارتباطات را تبیین کرد.  

این کتاب با نام اصلی «تحلیل مخاطب» (Audience Analysis)، یکی از مشهورترین آثار قلمی دنیس مک‌کوئیل، از پیشگامان حوزه عامِ نظریه‌های ارتباطات و رسانه‌های جمعی در نیمه دوم قرن بیستم، است که به گسترش مباحث نظری و روش‌شناختی مخاطبانِ ارتباطات/رسانه‌هایِ جمعی کمک شایانی کرده است. متن انگلیسی آن برای نخستین‌بار در سال ۱۹۹۷ توسط انتشارات صاحب‌نام سِیج (Sage) منتشر شد.

انتهای پیام