ارتباط جمعی

ارتباط جمعی چیست؟
ارتباط جمعی عبارت است از: روندی که طی آن دست اندرکاران حرفه ای ارتباطات وسیله ی ارتباطی را طراحی
کردند و از آن برای پخش پیام به صورتی وسیع، گسترده، سریع و پیوسته برای رسیدن به اهداف خاص و رساندن
مکان معین و مشخص و اعمال نفوذ در مخاطبان انبوه و ناهمگون که به صورتی گزینشی به برنامه ها توجه
می کنند، استفاده می کنند. با این تعریف باید دانست کدام وسیله و رسانه ارتباطی واقعاً وسیله ارتباط جمعی است
و کدام یک نیست. تعریف دیگری که می توان از ارتباط جمعی ارائه داد عبارت است از:
ارتباط جمعی یا عمومی، انتقال اطلاعات با وسایلی مانند)روزنامه، کتاب، انواع رادیو، تلویزیون و…( برای گروه
غیرمحدودی از مردم با سرعتی زیاد انجام می گیرد.
ویژگی های این نوع ارتباط عبارت اند از:
الف( پیام گیران ناآشنا و پراکنده
ب( بازگشت پیام یا بازخورد با تأخیر
ج( سرعت عمل زیاد
د( تکثیر پیام
ه( ارتباط سطحی و ناپایدار
وسایل ارتباط جمعی
امروزه هیچ کوششی و تلاشی در مورد شناخت جامعه بدون توجه به نقش رسانه ها بر افکار ، کوششی ناقص خواهد
بود . امروزه جهان به جایی رسیده است که تصور زندگی اجتماعی بدون وجود رسانه های جمعی امکان پذیر
نیست، مگر اینکه تصمیم بگیریم به عصر قبل از صنعت برگردیم که این نیز امکانپذیر نیست .
6
امروزه رسانه ها در 2 سطح فردی و اجتماعی در زندگی ما تأثیرات عمیق دارند . همه نهادهای اقتصادی ،
اجتماعی، فرهنگی ، سیاسی و مذهبی هر کدام به نحوی از رسانه ها استفاده می کنند . امروزه تولید هر کالایی در
هر سطح و با هر کیفیتی اگر از طریق رسانه ها به مردم معرفی نشوند ، آن کارخانه موفق نخواهد بود . امروزه ما
چه بخواهیم و چه نخواهیم و چه دوست داشته باشیم و نداشته باشیم که پیامهای بازرگانی پخش شوند ، تعداد
وسیعی از افراد در تولید این رسانه ها مشغول به کارند . تولید فیلم و برنامه و صنایع مربوط به رسانه ها امروز
میلیون ها نفر را در سراسر جهان به خود مشغول کرده است . امروزه ورزشهای پرطرفدار مثل فوتبال ، بدون وجود
رسانه هیچ مفهومی ندارد . چه بسیار موسیقی ها و هنرهایی هستند که بدون وجود رادیو و تلویزیون امکان رشد و
نمو ندارند . امروزه دیگر تبلیغات سیاسی از راه مسافرت کردن به شهرها و ایستادن بر روی تنه درختان و ایستگاه
راه آهن و سخنرانی برای مردم قدیمی شده است .
پس رسانه ها نقش اصلی را در تبلیغات سیاسی انجام می دهند . در جهانی که مک لوهان آن را دهکده جهانی
می نامد ، ادیان مختلف از طریق شبکه های ماهواره ای به تشکیک ) شک انداختن ( در وارد کردن به مبانی
اعتقادی ادیان رقیب می پردازند .
در سطح فردی :
امروزه در سطح فردی معمولاً بعد از روشن کردن ماشین معمولاً رادیو را روشن می کنیم و رادیو امروزه مهمترین
رسانه ای است که در بسیاری از مشاغل آزاد همدم افراد است . ما بازار بسیاری از لوازم لوکس و دست دوم را از
طریق همین رسانه ها پیدا می کنیم و قیمتهای جهانی را با قیمتهای محلی خودمان مقایسه می نماییم .
در مورد تأثیرات رسانه های جمعی بر افراد 2 دیدگاه وجود دارد :
الف( دیدگاه منفی :
برخی از روان شناسان و جامعه شناسان معتقدند که امروزه رسانه های جمعی جو عمومی جامعه را پرخاشگر کرده
است ، به طوریکه اکثر کارگردانان تلویزیون می دانند که اگر در فیلمهایشان صحنه های خشن و تجاوزات جنسی
وجود نداشته باشد ، دیگر خریداری نخواهد داشت .
خشونت به حدی رسیده است که در فیلم ها قطعه قطعه شدن بدن انسان مستقیماً نشان داده می شود و ما نه تنها
از آن رو گردان نیستیم ، بلکه با هیجانات شدید آن را نگاه می کنیم .
متأسفانه امروزه پرطرفدارترین تصنیف در امریکا تراژدی ای است که در آن پدری به دختر 11 ساله اش تجاور می
کند و دختر گلوله ای را در مغز پدر خالی می کند .
)1 برخی از جامعه شناسان معتقدند که امروزه رسانه های جمعی ، جامعه را توده وار کرده است . جامعه ای
که در آن انسانها با یکدیگر ارتباط متقابل ندارند و فقط با رسانه های جمعی ارتباط برقرار می کنند ، پس
تعاملات و گفتگوها بین اعضای خانواده به شدت کاهش یافته است .
)9 امروزه بسیاری از عقاید و سلیقه هایمان از ذهنیات مان تراوش نمی کند ، بلکه این رسانه ها هستند که با
تبلیغات خود ما را به سمت خرید کالاهایی سوق می دهند که شاید اصلاً بدان نیازی نداشته باشیم .
)3 امروزه رسانه ها نقش مُسَکّن را بازی می کنند و با پخش برنامه های سرگرم کننده مردم را از تفکر در
مورد مسائل اساسی زندگی شان باز می دارند .
7
ب( دیدگاه مثبت :
1( آنها معتقدند که رسانه ها زندگی ما را پربارتر ساخته و باعث رشد آگاهی مردم می شود .
2( با پخش برنامه های سرگرم کننده معمولاً مردم خستگی ناشی از کار روزانه را فراموش می کنند .
3( باعث سرگرمی کودکان می شود .
4( حس زیبایی شناختی را در انسانها رشد می دهد .
5( ما را از اوضاع و احوال سیاسی و سیاستمداران و چگونگی اداره کشور آگاه می سازد .