گفت وگوهای چالشی تلویزیون جای خود را به کلاس درس داده است

او همچنین درباره غفلت از ساختارهای تله تئاتر و سیتکام در تلویزیون و جایگاهی که این ساختارها در تلویزیون های دنیا دارند، به گفت و گو پرداخت.

تلویزیون به تازگی از راه‌اندازی مرکزی جدید به نام «سیمرغ» خبر داده که قرار است توان تولیدی این رسانه در ژانرهای مغفول‌مانده نمایشی و غیرنمایشی را بالا ببرد.

مرکز سیمرغ قرار است توان تولیدی در گونه‌های (ژانرهای) متنوع و مغفول نمایشی از جمله مجموعه‌های سیتکام و تله‌تئاتر، برنامه‌ریزی، طراحی و اجرای فرآیند لازم برای به خروجی رساندن برنامه‌های غیرنمایشی طراحی شده در قرارگاه طراحی را بالا ببرد.

یکی از ساختارهای برنامه‌سازی که از دیرباز و زمانی که تلویزیون دو شبکه بیشتر نداشت، از جایگاه قابل قبولی در بین مخاطبان برخوردار بوده، «تله‌تئاتر» یا نمایش تلویزیونی است که مدت‌هاست از قاب تلویزیون حذف شده و هر از گاهی خبری رسمی، نوید بازگشت این ساختار تلویزیونی را به مخاطب داده اما عملا خروجی نداشته است.

با وجود اهمیت و محبوبیت ژانر سیتکام، سریال‌هایی قابل توجهی در این ژانر در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی ایران چندان ساخته نشده و یا اگر آثاری تولید شده با استقبال مخاطب همراه نبوده است.

اخیرا هم مینی سریال «وضعیت زرد» با ساختار سیتکام روی آنتن شبکه سه سیما رفت و فصل دوم آن با تغییراتی راهی آنتن شبکه دو سیما شد اما آنطور که باید از سوی مخاطب با اقبال روبرو نشد. پیش از این هم «مردم معمولی» در شبکه نمایش خانگی در قالب سیتکام توسط رامبدجوان تولید شد اما مورد استقبال قرار نگرفت و حتی نیمه کاره رها شد.

حسین فردرو از کارگردانان و برنامه سازان پیشکسوت تلویزیون که کارگردانی برنامه هایی چون «محله برو بیا» و «محله بهداشت» و همچنین تله تئاترهای متعددی را بر عهده داشته است، در زمینه مغفول ماندن ساختارهای تله تئاتر و سیتکام در تلویزیون و جایگاهی که این ساختارها در تلویزیون های دنیا دارند به گفت و گو پرداخت.

فردرو درباره ی بازتعریف و تمرکز بر این ساختارها در قالب راه اندازی مرکزی به نام «سیمرغ»، خاطرنشان کرد: وقتی ما در زمینه تله تئاتر و سیتکام فعالیت می کنیم، بار تکنیکی عوامل فنی سازمان و تولید را بالا می بریم. ضبط تله تئاتر و سیتکام مهارت خاصی را می طلبد؛ چراکه همزمان چند دوربین واقعه را باکیفیت صدا و نور مطلوب تصویربرداری می کنند. اولین فایده این حرکت برای صدا و سیما، بالا بردن مهارت فنی کارکنان تولید و فنی است.

خنده های سیتکام ها در تلویزیون های دنیا واقعی است

وی در ادامه درباره ی جزییات ساختار سیتکام در تلویزیون های دنیا یادآور شد: این نوع ساختار در تلویزیون های دنیا در حضور مردم ساخته می شود و صدای خنده ها در آن صدای افکتیو نیست بلکه صدای خنده های مردم در صحنه است که نسبت به آن نمایش واکنش نشان می دهند. در یک نمایش سیتکام واقعی حدود ۵۰۰ الی ۶۰۰ نفر از مردم حضور دارند و برنامه را تماشا می کنند. حتی زمانی که لوکیشن تغییر پیدا می کند، تماشاگران شاهد آن ارتباط بازیگران هستند در موقعیت های ضبط نمایش هستند و این پکیج برای تماشاگران یک پکیج فرهنگی محسوب می شود که علی رغم اینکه برای مخاطبان در منزل ضبط می شود، می توانند در استودیو حاضر بشوند و از نزدیک هم با ضبط تلویزیونی آشنا بشوند و هم از آن برنامه لذت ببرند. خنده هایی هم که بر روی ساختار نمایشی سیتکام قرار می گیرد، خنده های واقعی است و نه اینکه با آن فضا مانوس نباشد.

تاکنون در تلویزیون سیتکام به معنای واقعی نداشته ایم

وی درباره جایگاه سیتکام در تلویزیون خودمان و اینکه آیا تلویزیون از ساختار سیتکام به معنای واقعی بهره برده است؟ اظهار کرد: برنامه سیتکامی که به مفهوم تکنیکی مهارت افراد را ارائه بدهد، در تلویزیون خودمان نمی توانم مثال بزنم. به عنوان مثال «ساختمان پزشکان» در اصل یک کار با محتوای خارجی بود اما در ایران در نهایت ما را به سمت سریال می کشاند تا سیتکام؛ اینکه فضا و دکور استودیویی داشته باشد، ارتباطات زنده داشته باشد و جابه جایی اش از یک سالن به سالن دیگر کمترین کات را داشته باشد.  

وی در همین زمینه ساخت یک مجموعه سیتکامی در شبکه نمایش خانگی را یادآور شد که با وجود ساخت دکورهای متنوع ساخت این مجموعه سیتکامی به دلیل کمبود امکانات مالی و تجهیزات تولید آن متوقف شد.

تله تئاتر را به سمت سینما سوق دادند

فردرو ابراز امیدواری کرد که تلویزیون نسبت به این نوع ساختار (سیتکام) اقداماتی انجام دهد و نمونه های خوبی را ارائه دهد که باعث تعطیل شدن کار نشود.

او در این زمینه به تلویزیون پیشنهاد داد: امیدوارم از نظر انتخاب سوژه و انتخاب فضاهایی که باید بیشتر مخاطبان را شاد کند تخطی نشود و نسبت به موضوعی که سیتکام می طلبد، به آن وفادار باشد؛ به عنوان مثال در زمینه تله تئاتر ما چند سال پیش خیلی موفق بودیم ولی متاسفانه از دوستانی دعوت شد که تئاتر را به سمت سینما سوق دادند و تلویزیون دید که باید هزینه های زیادی را متحمل شود. کم کم این مسئله به دلیل گران شدن و همچنین شرایطی که تلویزیون برای ارائه مضامین تئاتری نداشت، باعث شد تله تئاتر رو به تعطیلی برود، اما احیای دوباره آن می تواند خبر خوبی باشد.

در این زمینه بخوانید:

حواستان هست؟ ۱۰ سال است تله‌تئاتر نداریم!

دیدگاه فضای درسی در تلویزیون حاکم شده است/میزگرد چالشی نداریم

این برنامه ساز پیشکسوت سپس به ساختارهای دیگری که در تلویزیون مغفول مانده اشاره و اظهار کرد: در تمام قالب ها و موضوعات ما از ساختارهایی که کیفیت لازم را می توانند ارائه بدهند، مغفول مانده ایم. از ساده ترین برنامه که میزگرد است بگیرید تا بقیه. میزگردهای تلویزیونی را اگر با سال های قبل مقایسه کنیم می بینیم که به عنوان مثال برنامه هایی مثل «گستره ی شریعت»  یا «در جست و جوی عدالت» و یا «حکمت صدرا بود» که در شبکه چهار سیما به راه افتاد، در شرایطی انجام می شد که دو نفر موافق و مخالف از دو دیدگاه می نشستند و با هم بحث می کردند اما الان یک دیدگاه فضای درسی در تلویزیون حاکم شده است. قالب کلاس درس که یک نفر به عنوان متکلم وحده نظر خودش را می گوید و می رود. در حالی که مردم دوست دارند چالش ها را متوجه بشوند و در زمینه بحث پیرامون دو مهمان خودشان نتیجه گیری کنند.  

فردرو سپس به حذف ساختارهایی اشاره کرد که به نشاط جمعی منجر می شد و در این زمینه به برنامه های مربوط به جشن ها اشاره کرد و گفت: این جشن ها که در حضور مردم برپا می شد به دلیل محدودیت های هنری و موسیقی و موارد دیگر مغفول مانده است.

در این زمینه بخوانید:

چرا از جایی به بعد «دورهمی»ها و «مهمونی»ها زیاد شد؟

برنامه های تلویزیون مثل شیر آب باز است که هدر می رود

فردرو در ادامه همچنین به مسابقات تلویزیونی اشاره کرد که در حال حاضر دغدغه همه این است که منشاء این مسابقات خارجی است یا ایرانی و هیچ کدام را هم درست نمی سازند.

وی در این زمینه گفت: اگر کار خارجی الگوبرداری و با فرهنگ خودمان منطبق شود، از نظر تکنیکی خوب ارائه شود که موجب رضایت مخاطب باشد و روحیه ملی را بالا ببرد، چه ایرادی دارد. یا اگر کار تماما ایرانی تولید می شود، به گونه ای پیش برود که اولین کار جزو بهترین کارها باشد. متاسفانه مسابقات تلویزیونی هم مغفول مانده و باید برنامه هایی تولید شود که هیجانش به مخاطب منتقل شود اما من مسابقاتی را شاهد هستم که رقابت برای افراد در استودیو جذاب است و برای ما جذاب نیست. عواملی که یک مسابقه را جذاب می کنند، مثل جایزه، اجرا و محتوای کاربردی است که معمولا به چشم نمی خورد و موفق نمی شوند و بعد می گویند انجام دادیم؛ مثل شیر آبی که باز است و هدر می رود و برنامه های تلویزیون هم به این شکل در حال هدر رفتن است.

انتهای پیام