پلتفرم ها از ما انتظار رفتار عادلانه دارند/مردم باید بدانند تماشای یک سریال چقدر هزینه دارد

محمدحسن خلعتبری، معاون تنظیم بازار و توسعه کسب و کار ساترا در گفت و گویی با ایسنا، درباره انتقادها مبنی بر وضعیت تنظیم گری «وی او دی» ها و اتفاقی که چندی قبل در قبال بستن درگاه بانکی یکی از سیستم های VOD صورت گرفت و مخاطبان برای چند ساعت امکان خرید اشتراک نداشتند، گفت: این اقدام از سوی ساترا در راستای حمایت از حقوق مردم و کاربران صورت گرفت و نمایندگان محترم مجلس نیز قاعدتاً مدافع حقوق مردم خواهند بود.

یکی از مهم ترین حوزه های مورد شکایت مردم تبلیغات است

معاون تنظیم بازار و توسعه کسب و کار ساترا گفت: اتفاقی که مشخصا افتاد این بود که تعدادی شکایت مردمی از سوی کاربران دریافت کردیم. برای نقض حقوق کاربران در فضای مجازی و شکایت هایی که می شود معمولا نهادهای تنظیم گر در دنیا اقداماتی انجام می دهند. یکی از وظایف ساترا رسیدگی به مطالبات کاربران است. مردم در فضای مجازی حقوقی دارند. کاربران حق دارند بدانند برای تماشای یک فیلم و سریال در یک پلتفرم مشخص دقیقاً چه مبلغی را پرداخت می کنند. چقدر هزینه ترافیک و اینترنت می دهند. اگر اشتراک می خرند چه میزان تبلیغ باید تماشا کنند یا تماشا نکنند. وقتی نکات مردمی را دسته بندی کردیم، مشخص شد یکی از مهم ترین حوزه های مورد شکایت تبلیغات است.

او ادامه داد: در حوزه تبلیغات در فضای مجازی، قوانینی که در کشور وجود دارد متناسب با تغییرات صنعت و بازار به روز نشده است. قوانین صنعت و بازار ما بیشتر در حوزه های رسانه های مکتوب و متناسب با روزنامه ها و ناظر بر بحث های مطبوعاتی است؛ بنابراین پاسخگوی وضع موجود و مشکلات مردم و حتی فعالان صنعت نیست. برای خیلی از پدیده های موجود فضای مجازی قانون و مقرراتی وجود ندارد.

ابلاغ دستورالعمل ۹۶ بندی ارتباطات تجاری در سال ۱۴۰۰

وی با اشاره به عملکرد ساترا طی دو سال گذشته برای پر کردن خلأ موجود در حوزه تنظیم گری تبلیغات در فضای مجازی، اظهار کرد: ما شروع به تدوین و گردآوری دستورالعمل تبلیغات تجاری کرده ایم. نحوه تدوین این دستورالعمل اینگونه بود که اسناد بین المللی را بررسی کردیم، با فعالان صنعت و برخی از اصحاب رسانه و دانشگاهیان سلسله نشست هایی برگزار شد. مطالعات تطبیقی انجام دادیم که اسناد آن قابل انتشار است. در نهایت به اجماعی رسیدیم که در جاهای مختلف دنیا برای تبلیغات در فضای مجازی چه چهارچوب هایی را در نظر گرفته اند. حاصل این کار یک دستورالعمل ۹۶ بندی به نام دستورالعمل ارتباطات تجاری بود. این دستورالعمل در سال ۱۴۰۰ به فعالان صنعت و رسانه ها ابلاغ شد و هم اکنون روی سایت ساترا قابل دسترس است. بدیهی است قدم بعد از تدوین دستورالعمل نظارت بر حسن اجرای آن و ایجاد ضمانت اجرا برای آن است.

مراحل اجرای دستورالعمل ارتباطات تجاری

خلعتبری بر این باور است: دستورالعمل ارتباطات تجاری به صورت یکپارچه اجرا نمی شود و برای اجرای آن مراحلی در نظر گرفته شده است. در قدم اول اگر رسانه ای خط قرمزهای سطح اول در حوزه تبلیغات از جمله تبلیغاتی که باعث تضییع حقوق سایر افراد یا رسانه ها می شود، رده بندی سنی در تبلیغات، تبلیغات مروج خروج سرمایه از کشور و تبلیغات مخل امنیت عمومی را رعایت نکند، به آن رسانه به صورت شفاهی و مکتوب تذکر داده می شود. اگر رسانه در تعیین مصادیق تعیین شده اعتراضی داشته باشد می تواند درخواست برگزاری جلسه داشته باشد و شخصاً به عنوان مجری این دستور العمل وظیفه دارم به دغدغه این رسانه و فعال صنعت رسیدگی کنم. اگر نسبت به پاسخ نامه ساترا اقدامی صورت نگیرد با توجه به حساسیت کار فعالان محترم صنعت چند ماهی مهلت داده می شود و مجدداً در این زمینه نامه نگاری می شود. اگر با این وجود این مراحل هیچ کدام به نتیجه نرسید و رسانه بی توجه به همه این مسائل به اقدامات خود ادامه داد و هیچ پاسخی به ساترا در این زمینه ارائه نشد طبیعی است که سازوکار ضمانت اجرا فعال خواهد شد.

ادعای رفتار سلیقه ای با پلتفرم ها دقیق نیست

معاون تنظیم بازار و توسعه کسب و کار ساترا در عین حال گفت: البته بیشتر فعالان محترم صنعت، همکاری مناسبی در این زمینه داشته اند. حتی برخی که با ساترا در حوزه های دیگر شاید تعامل مناسبی نداشته اند در این زمینه و تا این لحظه قبل از اعمال سازوکار اجرایی نسبت به رفع دغدغه های موجود اقدام کرده اند. صرفاً یک مورد به اعمال سازوکار اجرایی رسیدیم. پس از چند شکایت مردمی و چند نوبت نامه نگاری، زمانی که پاسخی دریافت نشد، شکایت در پنل اینماد به صورت قانونی ثبت شد. در حدی که اطلاع دارم در این مجموعه محترم نیز دقت قابل توجهی صورت می پذیرد و چندین نوبت تلاش می شود با رسانه تعامل و همکاری شود. اما اگر باز هم هیچ اقدام حتی در حد اعلام نظر مخالف از طرف رسانه صورت نپذیرد، بدیهی است که در هر کشوری و هر ساختار سیاسی و نظارتی حتی در مدل های نظارتی پسینی سازوکار اجرایی فعال می شود. البته در این زمینه پس از اینکه این سازوکار فعال شد، با نظر ریاست محترم ساترا و هماهنگی به عمل آمده با رسانه محترم مسئله به وجود آمده پس از چند ساعت مرتفع شد.  

وی درباره تعامل ساترا با وزارت صمت برای بستن درگاه بانکی پلتفرم های متخلف، تصریح کرد: طبیعتاً زمانی که اینقدر دقت شده است و دستورالعمل با تعامل خود فعالان و دانشگاهیان نوشته شده و نامه نگاری هم صورت پذیرفته است، ادعای رفتار سلیقه ای دقیق نیست. از اینکه دو بخش از حاکمیت در مسئله ای با هم همگرا عمل کردند باید خوشحال بود. همگرایی حلقه مفقوده معضلات کشور است. نه تنها بخش های حاکمیت که حاکمیت با بخش خصوصی نیز در مواردی در فضای مجازی می تواند همگرا عمل کند. برنده این هماهنگی و همگرایی در نهایت مردم و فعالان صنعت هستند. در عین حال در شرایط کنونی فعالان محترم صنعت به منظور تعامل و همکاری بیشتر لازم است تعامل هوشمندانه تری با تنظیم گر داشته باشند. معنای تعامل با تنظیم گر این نیست که هر چه ما بگوییم آن ها انجام دهند. برعکس منظور از تعامل این است که تجربیات خود را در اختیار ما بگذارند.

حمایت ما برای همه است و نه یک رسانه خاص 

خلعتبری درباره ی اینکه در میان این ناهماهنگی‌ها، تکلیف بیننده‌ای که مخاطبِ هر کدام از این پروژه‌ها می‌شود و ریسک هر لحظه احتمال تعطیلی پروژه‌ها و پلتفرم ها را با وجود پرداخت مبلغی قابل توجه به جان می‌خرد، چیست؟ بیان کرد: مخاطب هم برای ما و هم فعالان صنعت اهمیت بسیار زیادی دارد. هدف مداخله هایی هم که انجام می شود، پرهیز از تضییع حقوق مردم و فعالان صنعت است. فعالان صنعت حق دارند که شفاف و مشخص بدانند در چه چهارچوبی و بر اساس کدام ضوابط بر فعالیت آنها نظارت می شود. معاونت تنظیم بازار و توسعه کسب و کار ساترا تلاش می کند از این حق فعالان حمایت کند. لازمه این امر تعامل نزدیک و همفکری پلتفرم های محترم است. اعمال یکسان و عادلانه مقرره ها مطالبه خود فعالان صنعت است. زمانی که دستورالعملی را تنظیم گری وضع می کند و فقط بخشی از فعالان آن را اجرا می کنند طبیعی است حق آنهایی که رعایت می کنند، نسبت به افرادی که نسبت به آن بی توجه هستند ضایع می شود. ما از بخش خصوصی و فعالان صنعتی که در چارچوب قاعده مند فعالیت می کنند و حقوق مردم و حاکمیت را در نظر می گیرند، حمایت می کنیم. حمایت ما برای همه است و نه یک رسانه خاص.  

فعالان صنعت رسانه به ما کمک کنند

خلعتبری در پایان درباره ی رویکرد حوزه معاونت تنظیم بازار و توسعه ی کسب و کار اظهار کرد: این معاونت همانگونه که از عنوان آن مشخص است، وضع موجود صنعت رسانه در کشور را ارزیابی می کند و متناسب  با آن برای بلوغ این صنعت راهکارهایی را تدارک می بیند و حمایت های موثری را برای فعالان رسانه تعریف می کند که در این راستا این اولویت ما بود و نقشه بازاری از صنعت رسانه به دست آوردیم و روندهایی که در بازار وجود دارد را شناسایی کردیم. نسبت به فعالانی که به ما مراجعه می کنند حمایت هایی از جمله مشاوره مدل های کسب و کار و خدماتی دیگری را نیز ارائه می دهیم. سعی ما این است که به توسعه زیست بوم سالم در کنار نظارت توجه شود و دعوت می کنیم از فعالان صنعت رسانه که بیایند و به ما کمک کنند، نقاط ضعف را بگویند و بتوانیم فضای روشنی با هم برای آینده ترسیم کنیم.

در این زمینه بخوانید:

ماجرای مسدود شدن درگاه بانکی پلتفرم فیلم و سریال چه بود؟

چندی پیش انتقاد و هشدار مجتبی توانگر، رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس مشخص کرد که در اواخر آذر ماه امسال، درگاه بانکی یکی از پلتفرم های پخش فیلم و سریال به مدت ۱۴ ساعت مسدود شده و کاربران امکان خرید اشتراک را نداشتند.

در ادامه مشخص شد که درباره میزان تبلیغات قبل از نمایش سریال ها به این پلتفرم هشدار داده شده و در نهایت در تعاملی میان ساترا و مرکز تجارت الکترونیکی وزارت صمت این رفتار نظارتی (مسدود شدن درگاه بانکی پلتفرم) شکل گرفته است؛ تعاملی که عده ای از جمله رئیس کمیته اقتصاد دیجیتال مجلس را نگران و اینگونه عنوان کردند، در شرایطی که حوزه اقتصاد دیجیتال مورد هجمه شدید قرار گرفته چنین رفتارهایی «فشار مضاعف بر کسب و کارهای مجازی» است.

انتهای پیام