اصول خبرنویسی
خبر
خبر پرارزشترین کالای روز است و نقش خبرسازان در دنیای امروز بسیار با اهميت است. خبر گزارشي از واقعيتهاست ولي هر واقعيتي را نميتوان خبر ناميد، خبر الزاماً گزارش رويدادهاي جاري (تازه) نيست. ممکن است واقعهاي که سالها قبل رخ داده، با نمايان شدن اطلاعات تازه ارزش خبري پيدا کند. گاهي خبر رويدادي است که قرار است اتفاق بيفتد اما هنوز رخ نداده است.
روابط عمومیها یکی از منابع تولید خبر در سازمان هستند. رسالت روابط عمومی در سازمان جستجوي اطلاعات و اخبار و انتقال آن به مخاطبان است مهمترين مرحله در فرآيند تهيه خبر شناخت خبر است که بدون شک وظيفه کارشناس روابط عمومي است و به مهارت فردي و ذاتي خبرنگار مربوط است به گونهاي که چگونگي و شيوه نگارش خبر يك نوع مهارت علمي و تجربي محسوب ميشود.
مفاهیم اساسی
خبری که از طریق وسایل ارتباط جمعی به اطلاع مردم میرسد بايد «درست»، «روشن» و «جامع» باشد. آنچه مسلم است بايد از مرحله گردآوري اطلاعات تا مرحله ارائه، حاوي اين مفاهيم باشد:
درستی خبر
ارائه اطلاعات درست به مخاطبان از وظایف مهم رسانههای خبری است و اطمینان از درستی مطالب از ضروريات حرفه روزنامهنگاري است.
باید رویداد آنطور که هست ارائه شود نه آن طور که خبرنگار مایل است اتفاق افتاده باشد. انتشار مطالب نادرست درباره اشخاص حقیقی يا حقوقي، خبرنگار و مؤسسه خبري را با مشکلات قانوني روبرو ميسازد و سبب سلب اعتماد مخاطبان ميشود.
روشنی خبر
صراحت لهجه و روشنی نوشتاری خبرنگار، از ویژگیهای مهم اين حرفه است. اگر اطلاعات به زبان ساده، رسا و روشن بيان نشود در جلب مخاطب موفق نبوده و قابل درک نخواهد بود. به کاربردن اصطلاحات پزشکي، فني و حقوقي بايد طوري باشد که براي همگان قابل فهم و درک باشد اگرچه، زمان يكي از عوامل پرفشار در كار تهيه خبر است اما اين عامل نبايد مانع تهيه خبر صحيح و صريح باشد يكي از دلايل ابهام خبري درك ناقص خبرنگار از رويداد است لذا به منظور رفع اين مشكل خبرنگار بايد همواره مطالعه داشته و اطلاعات خود را به روز نمايد.
جامعیت خبر
خبر در حین انتشار باید به سوالات بوجود آمده در ذهن مخاطب پاسخ دهد. استفاده از اطلاعات آرشیوی و اشاره به سابقة خبر به جامعیت خبر کمک ميکند تا خبر جامع و کاملي بوجود آيد
ارزشهای خبری
جهان امروز با وسعت و شکل پیچیده خود هر روز شاهد هزاران جریان سیاسی – اجتماعي – اقتصادي و … است که بدون شک امکان انتقال همه اين وقايع وجود نخواهد داشت.
معیارهایی که به تنهایی يا گاه با ترکيب با يکديگر، يک رويداد را پديد ميآورند و در ماهيت خود رويداد وجود دارند، ارزشهاي خبري ناميده ميشوند.
ارزشهای خبری عبارتند از:
۱- دربرگیری (فراگیری)
۲- شهرت
۳- برخوردها، اختلافها، درگیریها، منازعهها
۴- استثناءها، شگفتنیها
۵- بزرگی و فراوانی تعداد و مقدار
۶- مجاورت
۷- زمان یا تازگی رویداد
یکی از وظایف کارشناسان تهیه خبر در روابط عمومیها شناخت ارزشهاي خبري نهفته در خبر است که ضمن کمک در شناسايي خبر به عنوان معيار ارزشگذاري هم مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
۱- ارزش در برگیری (فراگیری)
زمانی است که رویدادی تمام یا قسمت اعظم جامعه را تحتالشعاع خود قرار دهد و تأثیر مستقيم بر نفع و زيان مادي و معنوي افراد جامعه داشته باشد و گروه بيشتري از مخاطبان خود را پوشش دهد.
۲- ارزش شهرت
اشخاص یا شخصیتهای مختلف حقیقی و حقوقي گاهي به خاطر فعاليت خاص ملي يا فراملي و جهاني داراي شهرت ميشوند گاهي براي برجسته کردن رويدادي بايد به شهرت و شخصيت صاحب نقش در رويداد تکيه کرد تا به برجستگي خبري دست يافت گاهي شهرت بار منفي دارد و گاهي در رويداد به سمبلهاي مادي و معنوي ملي اشاره ميشود در هر حال چه شهرت خبر وابسته به يک فرد تبهکار و خاطي باشد و چه اشاره به آثار باستاني يك كشور متمدن داشته باشد و يا به شخصيتي مذهبي و حقيقي يك فرد، تفاوتي نخواهد داشت.
در روابط عمومیها به طور عمده اخبار منعکس شده حاوی این ارزش هستند چرا که اغلب پیرامون مسئولین سازماني هستند.
زبان، فرهنگ، اعتقاد و مذهب عاملی است که گروههای انسانی را از هم جدا میکند. رویدادهايي که حول اين محورها باشند، قاعدتاً براي همان قوم مهم و حائز اهميت هستند و اغلب اين اخبار در نقطهاي ارزش ويژه دارند و در نقطهاي ديگر يا بين گروه ديگري کمتر جالب توجه هستند اين مورد در اخبار داخلي کشورها هم مصداق پيدا ميكند.
در اخبار درونسازمانی روابط عمومیها این عامل به میزان زیادي مشهود است. اغلب اخبار داخلي سازمانها براي کارکنان دروني مفيد است و هيچ جذابيتي حتي براي خانواده آنان ندارد يکي از پيشنهادهاي موجود اين است که حال که نشريهاي درون سازماني با هزينههاي گزاف و زحمت فراوان قرار است توليد شود بهتر است خانوادة كاركنان سازماني را هم از مطالعه مجلات غيره بينياز سازد و مطالبي پيرامون آموزشهاي مهارت زندگي و تربيتي، سرگرمي و اطلاعات عمومي را درخود داشته باشد تا بتوان از جنبههاي مختلف از يك نشريه داخلي استفاده كرد. با اين اقدام ميتوان از كسالتآور بودن مطالب يك نشريه كاست.
۳- برخوردها، اختلافها، درگیریها و منازعهها
رویدادهایی که حاوی یک نوع تضاد فردي، ملي و جهاني باشند جذابيت خاص خبري دارند. چه اين تضاد فکري، فيزيکي و يا ايدئولوژيکي باشد. تمام خبرهايي كه حاوي تصادف، سيل، مرگ و مير عمومي و بيماريهاي واگير و اعتصابها باشد در اين دسته ميگنجد.
۴- استثناءها، شگفتیها
رویدادهای خارقالعاده و نادر که گاهی هرچند سال یک بار یا براي اولين بار پيش ميآيد و يا حتي اختراعات و اعمال عجيب انساني مثل جناياتي که به شکل خاصي رخ ميدهد جزء اين گروه هستند اين گونه اخبار به خودي خود همواره مورد توجه قرار ميگيرند و از نظر ارزش خبري از قدرت جذابيت خاصي برخوردار هستند در روابط عموميها اين اخبار از کميت زيادي برخوردار نيست چرا كه اخبار روابط عموميها اغلب عادي، روزمره، روتين و آرام هستند و كمتر جنبه شگفتي و اعجاب دارند.
۵- بزرگی و فراوانی تعداد و مقدار
رویدادهایی که در آن تعداد کثیری ذينفع باشند داراي ارزش بزرگي و فراواني تعداد هستند در واقع بزرگي اعداد و ارقام همواره ارزش خبري است که خبر را برجسته و جذاب ميکند مثل اخبار حوادثي که در آن تعداد كثيري دچار خسارت و مرگ و مير شوند.
۶- مجاورت
مخاطبان همواره ترجیح میدهند که ابتدا از خبرهای مربوط به محله، شهر، کشور و کشورهای همجوار خود اطلاعات کسب کنند.
گاهی رویدادی در محل و یا شهری اتفاق ميافتد که براي شهر ديگري يا کشور ديگر ارزش خبري نيست. مجاورت به دو شکل جغرافيايي و معنوي يکي از ارزشهاي مهم خبري است.
مجاورت جغرافیایی: مثل شهر، کشور و منطقه مجاور و مجاورت معنوی مثل مشابهتهای فرهنگي، عقيدتي، قومي، اجتماعي و مانند آنهاست.
۷- زمان و تازگی رویداد
عامل زمان همیشه مورد توجه بوده و در انعکاس یک خبر از مهمترین عوامل میباشد. خبر زمانی ارزش و اهميت دارد که به سرعت منتشر شود و تازگي به خبر ارزش ويژهاي ميبخشد.
هر واقعه ترکیبی از ارزشهاست ولی ارزش زمان پیوسته جزء تغیيرناپذير خبر است.
عناصر خبر
تنظیم خبر از مراحل سخت کار خبری است که بدون شناخت ارکان آن امکانپذیر نیست. ارکان خبر در واقع پاسخگویي به سوالهاي مخاطب است. در صورت عدم استفاده صحيح از اين عناصر، خبر دچار ابهام شده و جذابيت كافي نخواهد داشت.
اگر ارزشهای خبری به اخبار شکل میدهند، عناصر خبری، اخبار را به نمایش ميگذارند.
هراندازه که عناصر خبری کاملتر باشند، خبر از نظر اطلاعاتی که باید به مخاطب بدهد، جذابتر خواهد بود.
عناصر خبری عبارتند از: که، کجا؟ کی؟ چه؟ چرا؟ و چگونه؟
که:
پاسخگویی به این سوال ارزش شهرت خبری را در بردارد.
خبرنگار باید بداند چه شخصی یا چه چیزی در پيدايش رويداد دخالت داشته و اطلاعات را به طور کامل به مخاطب ارائه نمايد مخاطب بايد بتواند با مطالعه خبر سوال چه کسي؟ چه گروهي؟ چه چيزي؟ را در ذهن خود پاسخ گويد.
کجا:
پاسخگویی به این سوال به ارزش مجاورت اشاره دارد.
گاهی در یک خبر موقعیت جغرافیایي براي مخاطبان مهم و حساسيت برانگيز است در اين گونه موارد بايد با اشاره به مکان مورد نظر اين سوال را در ذهن مخاطب پاسخ گفت که رويداد در چه محلي اتفاق افتاده است.
کی:
پاسخگویی به این سوال، تاکیدی بر ارزش زمان و تازگي رويداد دارد.
اگر زمان وقوع رویداد اهمیت ویژه دارد باید زمان در ابتدای خبر بيايد ولي اگر زماني از وقوع رويداد گذشته باشد تاکيد بر جنبه تازگي خبر لزوم ندارد بلکه بايد از ديدگاه جديدتري به خبر پرداخته و بررسيهاي حاشيهاي را جايگزين نمايد. اين همان وظيفهاي است که روابط عموميها بايد در انتشار اخبار خود به آن توجه کنند.
چه:
چه، از جمله عناصری است که اگر خبر با پاسخگویی به آن شروع شود سبب جذابیت خبر میشود. «چه» ممکن است به تصويب يک لايجه و يا وقوع حادثهاي اشاره داشته باشد.
عنصر «چه» به ماهیت رویداد مربوط است خواه فعلی صورت پذیرفته باشد یا انجام نشده باشد.
چرا؟ چگونه؟
علت، انگیزه، نحوه وقوع رویداد با این دو عنصر پاسخ گفته میشود.
در واقع این دو عنصر به تشریح و تعریف رویداد میپردازد و همه آنچه درباره بيطرفي خبري، عينيگرايي و پرهيز از جانبداري خبري گفته ميشود، از همين دو عنصر سرچشمه ميگيرد. گاهي در يک رويداد خبرنگار از وقوع آن اطلاع دارد اما از علت وقوع و يا انگيزه اطلاع کافي ندارد. در اين زمان بايد با بدست آوردن اطلاعات کافي در خبرهاي آتي به دنبال پاسخگويي به اين عنصر در اخبار خود باشد.
اما در اخبار روابطعمومیها همیشه این عنصر از جذابیت ویژهاي براي مخاطب برخوردار است. خبرنگار روابط عمومي هميشه زمان کافي براي جمعآوري اطلاعات و دلايل وقوع رويداد را دارد و ميتواند آن را با پردازش به بهترين شکل به مخاطبان خود ارائه نمايد.
عوامل تأثیرگذار بر فرایند خبر
از لحظهای که رویدادی شکل میگیرد تا زماني که آن رويداد تبديل به خبر و يا گزارش ميشود مراحل مختلفي را طي ميکند عوامل بسياري در شکلدهي خبر مؤثر هستند.
گاهی خبر شکل میگیرد اما قبل از رسیدن به سمع و نظر مخاطب بارها و بارها تغیير شکل ميدهد و يا به عبارت علميتر دروازهباني ميشود.
از جمله عوامل تأثیرگذار روی خبر و یا گزارش میتوان به عوامل درون سازمانی و برون سازماني اشاره داشت.
عوامل درون سازمانی
این عوامل شامل:
– اعمال نظر مدیریت و سیاستهای خاص خبری هر سازمان که به صورت آشکار و نهان در هر سازمان وجود دارد.
– اعمال نظر خبرنگار به عنوان فردی که از جنبههای علمی به شیوه تهیه خبر مينگرد
– توجه به علایق جامعة مخاطبان و تهیه خبر مطابق با ذائقه مخاطب
– مسائل فنی رسانه انتشار دهنده به مکان در نظر گرفته شده برای انتشار در روزنامه و هماهنگی شکل تیتر در صفحة روزنامه یا نشريه و يا وقت و زمان در راديو و تلويزيون و ….
عوامل برون سازمانی
عواملی که از خارج سازمان در شکلدهی خبر تأثیر خواهند داشت شامل:
– محدودیتهای قانونی که مانع از انتشار برخی از اخبار است
– اعمال نفوذ اشخاص حقیقی و حقوقی که تفکرات و عقاید آنان در سطح ملی و منطقهاي مؤثربوده و قابل بررسي است به نحوي که سياستهاي خبري آنان در خارج سازمان روي اخبار داخلي منعکس ميشود.
– منابع خبری که در خارج سازمان اخباری برای مؤسسه خبری ارسال میکنند اين مؤسسهها هرنوع خبري که دريافت ميکنند ناچار هستند همان خبر را با تغيير شکل ارسال نمايند و كمتر فرصت پيدا ميكنند تا اخبار را همان طور كه ميخواهند منعكس نمايند و اين مشكل هم به نوعي از جمله عواملي است كه ناخواسته از بيرون سازمان روي اخبار سازماني تأثير ميگذارد.
دروازهبانی خبر
پس از اینکه خبر با تمام این شرایط شکل گرفت و تولید شد به مرحلهای ميرسد که توسط مدير گروه خبري يا مدير روابط عمومي گزينش ميشود و بعضاً در صورت نياز با ايجاد دخل و تصرف و انجام تغييرات فرصت انتشار پيدا ميکنند.
لفظ دروازهبان (Gate keeper) برای اولین بار توسط کورت لوئین (Kurt Lewin) در زمان جنگ دوم جهانی بیان شد. لوئین یکی از کارشناسان علوم اجتماعي امريکا است و تحقيقات او هيچ ارتباطي به حرفه روزنامه نگاري ندارد در واقع او اين لفظ را در پروسة تهيه مواد غذايي از توليد تا مصرف به کار برده است. اما بعدها اين اصطلاح به دليل موضوعيت و کاربرد خاص خود وارد قلمرو روزنامهنگاري و خبرنگاري شد. به عبارت بهتر در هر مؤسسه توليد خبر، افرادي آگاهانه روي سرنوشت خبر تأثير ميگذارند. معيارهاي فردي و ضوابط سازماني گاهي مانع از انتشار كل و يا قسمتي از خبر ميشوند كه اين روند و موانع موجود در مسير توليد خبر را «دروازهبانی خبر» میگویند.
تهیه و تنظیم خبر
لید
پاراگراف و بند اول در تنظیم خبر به سبک هرم وارونه را لید مینامند.
لید(Lead) در اصطلاح به معنی هدایت و راهنمایی است و در واقع خلاصه مطالب مهم هر خبر است که خواننده را به مطالعه خبر اصلی تشويق ميکند.
لید خبر معمولاً شامل یک یا حداکثر دو جمله (۳۰ تا حداکثر ۴۰ واژه) است.
هنگام تهیه لید پرسشهای زیر را باید مطرح کرد:
– کدامیک از نکات واقعه از دیگری مهمتر است؟
– ارزشهای خبری واقعه کدام است؟
– تغییرات جدید رویداد چه بوده است؟
– چگونه میتوان با حداقل واژهها، بهترین لید را نوشت؟
هنگام نگارش لید میتوان مطالب را با تاکید بر یکی از شش عنصر خبري که؟ کجا؟ کي؟ چه؟ چرا و چگونه) تنظيم كرد.
باید در نظر گرفت کدام تاکید و برجستگی یا توجه به ارزشهای خبر لازم است تا خواننده (مخاطب) را به سوي خبر جذب کند.
انواع لید عبارت است از:
۱- لید سوالی یا استفهامی: که برای جذاب کردن خبر لید با یک پرسش مهم و حساسیتبرانگیز شروع ميشود.
۲- لید نقلی: که بصورت مستقیم یا غیرمستقیم با طرح یک سوال آغاز ميشود و در واقع در بردارندة ارزش شهرت است و اين سوال که در خبر پاسخ داده خواهد شد در واقع سوال مورد نظر مخاطبان است و به اين دليل موجب جلب توجه ميشود.
۳- لید تاریخی: این نوع لید در واقع به سابقة خبر اشاره داشته و مخاطب را سرشار از اطلاعات مورد نیاز برای درک بهتر خبر مینمايد.
۴- لید تشریحی و تحلیلی: این نوع لید در اخبار سیاسی و اقتصادی و گزارشها بکار برده ميشود که در ابتداي خبر به تشريح و تحليل پرداخته و دلايل وقوع را نقادانه بررسي مينمايد.
۵- لید ضربالمثل (تمثیلی): استفاده از ضربالمثل و نکات ظریف ادبی در لید به منظور بیان رویدادي در واقع يکي ديگر از ترفندهاي ايجاد جذابيت در خبر است.
۶- لید توصیفی: این لید خبری، تصویرسازی با استفاده از واژگان وصفي به منظور القاي زيباييها و تحريک احساسات صورت ميگيرد.
۷- لید فهرستی: در این لید اخبار به شکل بریده بریده و تیتر مانند بدون هيچ گونه توضيحي ميآيد به اين معني که اين مطالب همگي در خبر وجود دارد و در واقع مخاطب را راهنمايي ميکند که براي دسترسي به اطلاعات به متن اصلي خبر مراجعه کند.
۸- لید قیاسی (مقایسهای): در این لید بین ۲ واقعه که مرتبط هستند رابطهای متناسب برقرار میشود تا درک رويداد بهتر و جذابيت آن بيشتر باشد.
۹- لید ساده (مستقیم) و لید عمقی: این نوع لید در واقع پاسخدهنده به عناصر خبر هستند.
۱۰- لید فشرده (متراکم) و لید چند خبری: در این نوع لید چند اطلاعات به طور یکجا به مخاطب داده میشود.
۱۱- لید غیرمتعارف: که از ذوق و هنر خبرنگار سرچشمه میگیرد و اغلب بیان اخبار ورزشی، هنری و حوادث به اين شيوه صورت ميگيرد.
متن خبر
قسمت اصلی خبر، متن آن خبر است که پس از تیتر و لید میآید و خبر اصلي در آن به شيوههاي مختلف نگارش ميشود. گاهي متن خبر از چندين جمله تشکيل ميشود.
یک نوشته خوب و قابل درک باید وحدت داشته باشد. یعنی متن نباید از موضوع اصلي منحرف شود گاهي ناچار به تکرار يک جمله در متن هستيم اين کار را بايد با استفاده از شيوههاي مختلف مثل: كلمات ربطدهنده و واژههاي هماهنگ كننده طوري تنظيم كرد كه تكرار جملات يا كلمات، زيبايي متن اصلي را از بين نبرند.
تیتر
تیتر، اصلیترین قسمت یک خبر است. تیتر، جمله يا عبارتي است که پيام خبري يا گزارش را به طور خلاصه و فشرده و به منظور ترغيب خواننده به خواندن ليد و متن (خبر يا گزارش) بيان ميکند. هر مخاطب قبل از هر چيز با نگاه به تيترها تصميم به مطالعه خبر ميگيرد، و يا از مطالعة آن صرف نظر ميکند. تيتر به خبر هويت و اعتبار ميدهد، و در زماني بسيار اندک اين امكان را به خواننده ميدهد كه كلياتي از خبر را دريابد.
تیتر دارای ویژگی و قواعد خاصی است. از ويژگيهاي تيتر ميتوان به موارد زير اشاره کرد.
تیتر ضمن کمک به زیبایی صفحه و ترغیب خواننده به خواندن مطلب، پيام خبري را بهطور خلاصه بيان ميدارد. تيتر پس از نوشتن ليد و متن خبر نوشته ميشود.
نکاتی که در نگارش تیتر باید رعایت شود عبارتند از:
– خودداری از تکرار کلمه در تیتر
– پرهیز از نوشتن تیتر پرسشی، مگر در موارد ضروری
– پرهیز از نوشتن تیتر منفی، مگر در مواردی که هدف خاصی را دنبال کند.
– پرهیز از کاربرد حروف اضافه و برخی واژهها مثل به، برای و با در ابتدای لید
– پرهیز از مبهمگویی و طولانی شدن آن
– سعی در داشتن فعل
– در پایان تیتر نباید نقطه گذاشت
اجزای تیتر
تیتر اصلی: مهمترین پیام خبر در این قسمت به طور خلاصه و فشرده و با حروف درشت نسبت به بقیه مطالب میآيد تيتر اصلي پيام خبر را منظور ترغيب خواننده به خواندن ليد و متن خبر بيان ميکنند.
روتیتر: تیتری است که در بالای تیتر اصلی قرار ميگيرد با حروف کوچکتر، و نزديک تيتر اصلي قرار ميگيرد، توضيح اضافهاي است که تيتر اصلي را كامل ميكند و بايد به شكلي باشد كه با حذف آن به تيتر اصلي خدشهاي وارد نشود.
زیرتیتر: که بعد از تیتر اصلی و زیر آن قرار میگیرد با حروف کوچکتر از تيتر اصلي و مستقل از آن ميآيد: زير تيتر ضمن اينکه مفهوم مستقل از تيتر دارد به شکل يك تيتر ديگر زير تيتر اصلي ميآيد.
خلاصه تیتر (سوتیتر): با علائم (* یا O) در ابتدای جمله مشخص میشود. در مطالب بلند برای اتصال مطالب و ربط منطقی آنها و به جهت این که مطلب براي مخاطب خستهکننده نباشد به کار ميرود.
سوتیتر اغلب درگزارشها، مصاحبهها و مقالههای طولانی هم به جهت زیباسازی صفحه و هم به جهت ايجاد ارتباط منطقي بين بخشهاي مختلف به کار ميرود. در واقع سوتيتر تيتري است که به نوعي خواننده را به خواندن ادامه مطلب با مطالب تازه ترغيب ميکند.
دو تیتری: در ایران برای اولین بار روزنامه ابرار از این شیوه بهره گرفته است. در واقع، نمايي از ذوق و هنر خبرنگار است. در اين شيوه تيتر اول فعل ندارد و تيتر دوم به فعل ختم ميشود. اين دو تيتر ضمن شکل جداگانه در عين حال پيوند و نسبتي با يکديگر دارند اين سبک تيتر زني به شدت کنجکاوي مخاطب را براي خواندن مطلب برميانگيزد. در واقع اين نوع تيتر بيانگر دو رويداد متصل به هم است كه در فاصله زماني كمي از هم پيرامون يك مسئله بايك درجه اهميت رخ داده است.
انواع تیتر:
۱- تیتر خبری:
این تیتر حاوی مهمترین بخش گزارش خبری بوده و داراي فعل است مانند «مردم خواستار مهار تورم هستند»
۲- تیتر کلی:
تیتری که فاقد فعل بود و پیام خبر یا گزارش را ناقص بیان ميکند مثل: «کنگره بزرگداشت علامه جعفري در تهران»
۳- تیتر تفسیری یا استنباطی:
این نوع تیتر در واقع نتیجه کلی و یا چکيدهاي از مجموع اخبار يا گزارش است.
۴- تیتر استعارهای:
در این نوع تیتر از استعاره استفاده میشود مانند: «با همسفران اتوبوس، شهری در پیچ و خم گلايهها، غمهاو شاديها» يا «تهران ديشب گريست»
اشکال تیتر:
– تیتر یک سطری
– تیتر دوسطری مساوی
– تیتر چند سطری مساوی
– تیتر پلکانی
– تیتر هرم وارونه
– تیتر مثلثی
– تیتر نیم هرمی متمایل به چپ
– تیتر نیم هرمی متمایل به راست
– تیتر مثلثی متمایل به چپ
– تیتر مثلثی متمایل به راست
– تیتر نامساوی متمایل به چپ
– تیتر نامساوی متمایل به راست
– تیتر نامساوی و متمرکز (قرینه)
سبکهای خبرنویسی
آن چه مربوط به روزنامهنگاری میشود، این است که خبر درست، روشن و کامل در اختیار مخاطب قرار گیرد. بهترين روش انتقال آگاهي و اطلاعات و تنظيم آن را بايد از روي سبکهاي خبرنويسي استفاده کرد.
انواع سبکهای خبرنویسی:
۱- سبکه هرم وارونه:
در سبک هرم وارونه ابتدا خلاصهای از مهمترین نتایج حاصل از گزارش را میآوریم، سپس توضيح کوتاه و هنرمندانهاي درباره چگونگي و علت تهيه گزارش و اقدامات گزارشگر بيان شده و سپس تشريح و توصيف عناصر مختلف گزارش ميآيد.
۲- سبک تاریخی:
در سبک ترتیبی یا تاریخی، حوادث و وقايع به ترتيب زمان وقوع نوشته ميشود. اين سبک بيشتر براي تنظيم گزارش يا مقالههاي تحقيقي مناسب است.
۳- سبک تاریخی همراه با لید:
در سبک تاریخی همراه با لید، شروع گزارش، حاوی عناصر مهم خبری با روش توصيفي است يعني ابتدا خبر مهم همراه با خلاصه اطلاعات بيان شده و پس از آن، بخشهاي مختلف گزارش به ترتيبي که اتفاق افتاده است، ميآيد.
۴- سبک بازگشت به عقب:
در این سبک، ابتدا آخرین بخش رویداد شروع میشود و سپس سابقه ماجرا ارائه میشود.
۵- سبک دایرهای:
در سبک دایرهای، عامل انسانی حضور بیشتری مييابد و ارزش اطلاعات با نزديک شدن به پايان خبر کم نميشود. آنچه در اين سبک مهم است، تنظيم خبر براساس عنصر خبري «چرا» است. در سبک خبرنويسي دايرهاي از نقل قول مستقيم زياد استفاده ميشود و با طرح پرسش به پايان ميرسد.
۶- سبک تشریحی:
در این سبک، ضمن بیان واقعه، قسمت به قسمت مطلب تشریح میشود و توضیحات کافي درباره هر قسمت داده ميشود به گونهاي که حتي اطلاعات شخص خبرنگار نيز ميتواند براي تشريح هر بخش مورد استفاده قرار گيرد. از اين سبک خبري ميتوان براي نگارش اخبار و گزارشهاي بلند استفاده کرد.