«بله قربان‌گویی» آفت رسانه‌های امروز

به گزارش پایگاه خبری آموزشگاه رسانه، 25 مهرماه مصادف است با سالروز شهادت فرخی یزدی، شاعر و روزنامه‌نگاری جور ستیز که حکومت ظلم دهانش را دوخت، وی که بیش از یک قرن پیش جزو رهبران انقلاب مشروطه ایران به شمار می‌‎رفت، قدرت رسانه را با مطالبه حقوق و آزادی مردم به معنای واقعی، به تصویر کشید به طوری که کمتر روزنامه‌نگار دیگری تاکنون توانسته که این چنین قدرت قلم رسانه را به تصویر کشد.

شاید مطالبه‌گری حقوق مردم، شفاف‌سازی مسائل و انتقاد به نارسایی‌ها و کمبودهای جامعه از مهمترین خصلت‌ها و ویژگی‌های فرخی یزدی بود که او را در حوزه روزنامه‌نگاری و دیگر فعالیت‌هایش به انسانی موفق تبدیل کرده بود لذا به همین بهانه در گپ و گفتی با دو کارشناس حوزه رسانه، علت این که رسانه‌های امروز کشورمان به ویژه در استان یزد که تاریخ فرخی یزدی را در آغوش خود دارد، نتوانسته‎اند پا به پای مطالبات مردم حرکت کنند و وظایف خود را به درستی انجام دهند را جویا شدیم.

چرایی و چگونگی؛ عناصر حیات‌بخش به رسانه‌های امروز

«امیر ترقی‌نژاد» عضو هیات رییسه شورای هماهنگی روابط عمومی استان یزد و از مدرسان دانشگاه در گفت‎وگو با خبرنگار ایسنا، می‌گوید: متاسفانه بسیاری از رسانه‌ها به ویژه در استان یزد فاصله زیادی تا استانداردهای حرفه‌ای رسانه دارند و به طوری که با تحلیل شیوه‌های علمی و آکادمیک نیز می‌توان به این مشکل در رسانه‌های یزد آگاهی یافت.

وی نبود شناخت یا رضایتمندی مردم از رسانه‌ها را نیز از دیگر عوامل ضعف بسیاری از رسانه‌های امروز عنوان و تاکید می‌کند: جذابیت‌های خبری، محتوای حرفه‌ای و در دسترس بودن برای مردم، از معیارهایی است که یک رسانه حرفه‌ای باید داشته باشد.

این مدرس دانشگاه با اشاره به این که «بله قربان‌گویی» و پرداختن به ارزش «شهرت» و عنصر «چه کسی؟» در اخبار رسانه‌های امروز بیشتر دیده می‎شود، تصریح می‌کند: زنده بودن رسانه در عصر حاضر نیازمند پرداختن به اخباری دارای ارزش‌های خبری «دربرگیری» و «برخورد» یا عناصر خبری «چرایی؟» و «چگونگی؟» است که هنوز در بسیاری از رسانه‌ها شاهد اهتمام به آن نیستیم.

وی برگزاری دوره‌های حرفه‌ای روزنامه‌نگاری و خبرنگاری را یکی از موثرترین اقدامات برای بهبود و ارتقای عملکرد رسانه‌ها می‌داند و می‌گوید: به عنوان نمونه در یزد که استانی در حال توسعه به ویژه در بخش صنعتی است و از طرفی استانی مهاجرپذیر است، نیازمند پرورش خبرنگارانی توسعه گرا هستیم.

ترقی‌نژاد با تاکید بر این که روزنامه‌نگاری توسعه‌گرا تنها به مباحث اقتصادی توجه ندارد، تصریح می‌کند: این شیوه خبری که در شرق آسیا نیز فعال است، در مباحث علمی و آکادمیک نیز باید وارد شود تا علاوه بر توجه به توسعه استان به حاکمیت نیز در راستای پیشرفت کمک کند.

این مدرس دانشگاه ماجرای فرخی یزدی را مرتبط با نظام سیاسی و فرهنگی آن دوران می‌داند و می‌گوید: در دوره فرخی شاهد باز بودن شرایط حاکم برای مطالبه‌گری و بیان جور حاکمان مستبد به افکار عمومی بودیم که با تغییر این شرایط، دست به سرکوب فرخی زدند.

ترقی‌نژاد خاطرنشان می‌کند: البته خبرنگار و روزنامه‌نگار باید معیارهای حرفه‌ای خبرنگاری که مطالبه‌گری بخشی از آن است را در خود پرورش دهد.  

مطالبه‌گری معیار سنجش عملکرد رسانه‌ها

«شادی ضابط» عضو هیات علمی دانشگاه آزاد یزد نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، رسانه را حلقه واسط بین مردم و حاکمیت عنوان و اظهار می‌کند: رسانه نهادی است که بین دولت و مردم قرار می‌گیرد و این مسئله سبب می‌شود افرادی که نمی‌توانند صدای خود را بالا برده و حقوق‌شان را مطالبه کنند، از این طریق به خواسته‌ها و مطالبات خود دست یابند.

وی با بیان این که رسانه رکن چهارم دموکراسی است، تصریح می‌کند: رسانه باید در کنار قوه‌های مجریه، مقننه و قضائیه قرار داشته باشد و به برقراری دموکراسی و حکومت مردم بر مردم کمک کند.

این دکترای علوم ارتباطات با اشاره به تاریخچه شکل‌گیری مطبوعات در فرانسه، می‌گوید: از ابتدای شکل‌گیری مطبوعات در فرانسه و به مدت کوتاهی، این اصل در دموکراسی رعایت می‌شد و رسانه‌ها حقوق مردم را از حکومت‌ها می‌کردند اما پس از مدتی با ترکیب رسانه ها با حکومت، کارکرد اصلی رسانه‌ها تا حد زیادی از بین رفت.

این مدرس دانشگاه به مطالبه‌گری رسانه‌ها به عنوان معیار سنجش عملکرد آنها اشاره می‌کند و می‌گوید: رسانه‌ای که عملکرد درستی دارد، در کنار مردم می‌ایستد و حقوق مردم را مطالبه می‌کند و خواهان پاسخ گرفتن از مسئولان به ویژه صاحبان قدرت در مورد حق و حقوق مردم است.

ضابط در پایان خاطرنشان می‌کند: نقش اصلی رسانه، مطالبه حقوق مردم است و مطابق همین اصل، می‌توان رسانه‌ها را دسته‎بندی کرد و حتی با این معیار می‌توان رسانه‌هایی را که در این مسیر گام برمی‌دارند و میزان حرکت آن‌ها به این سمت را جزو معیارهای سنجش رسانه خوب و بد دانست.

البته باید توجه داشت که جریان‌سازی ناشی از فعالیت‌ افرادی مانند فرخی یزدی متناسب با شرایط سیاسی آن دوران بوده ولی اکنون با وجود وضعیت سیاسی به دور از خفقان و حاکمیت جور گذشته در کشورمان نیز کمتر شاهد اعتراض مطبوعات و خبرنگاران نسبت به مشکلات جامعه هستیم و به ویژه در رابطه با مشکلات اجتماعی و اقتصادی مرتبط با مردم شاهد نوعی روزمرگی، یکنواختی و شاید هم تنبلی و بی‌انگیزگی رسانه‌ها هستیم.

انتهای پیام